โจทย์การแก้รัฐธรรมนูญ 2560 ถูกพูดถึงอีกครั้ง หลังคำวินิจฉัย 2 คดีสำคัญโดยศาลรัฐธรรมนูญ ทั้งการยุบพรรคก้าวไกล และคำสั่งให้ ‘เศรษฐา ทวีสิน’ ต้องพ้นจากตำแหน่งนายกรัฐมนตรี

.

ก่อนหาทางปลดชนวนวิกฤตรัฐธรรมนูญรอบใหม่ ชวนย้อนประวัติศาสตร์ รากปัญหาความขัดแย้งทางการเมืองที่ส่งผลยาวนานถึงปัจจุบัน ผ่านมุมมองนักสันติวิธี

.

เมื่ออุดมการณ์อนุรักษ์นิยมที่ฝังรากลึกยังถูกสานต่อ ปะทะกับแนวคิดการเมืองแบบก้าวหน้าและต้องการเห็นสังคมไทยเปลี่ยนแปลง คือภาพที่ฉายวนซ้ำ ไม่ต่างจาก 92 ปีก่อน อะไรคือเงื่อนไขที่ชวนปลดล็อก

.

The Active Podcast ตอน “ความขัดแย้งยาวนาน หากลืมไม่ลง ต้องทนกันให้ได้” พูดคุยกับ ‘รศ.โคทม อารียา’ นักวิชาการด้านสันติวิธี ที่ปรึกษาสถาบันสิทธิมนุษยชนและสันติศึกษา ม.มหิดล ชวนคุยโดย ‘อรุชิตา อุตมะโภคิน’ และ ‘พิมลลักษณ์ สุวงศ์สินธุ์’

ร่างกายของเรามีสัญญาณการแจ้งเดือนเพื่อบอกโรคที่จะเกิดในอนาคตได้หลากหลายอาการ หนึ่งในนั้นคือ ขี้ตา

ขี้ตาที่เราทุกคนพบเห็นและสัมผัสในตอนเช้าหลังตื่นนอน ทุกคนต้องมีและถือเป็นเรื่องปกติ แต่มันจะไม่ปกติถ้าเกิดวันหนึ่งเราตื่นมาแล้วพบว่า ปริมาณขี้ตาเยอะกว่าปกติ เยอะไม่พอยังเหนียวยืดเปียก ไม่เท่านั้นในบางคนพบว่ามีขี้ตาตลอดทั้งวัน แถมสีเปลี่ยนด้วย ขี้ตาเกิดจากอะไร เป็นสัญญาณบอกโรคอะไรได้บ้าง รายการ โรงหมอ

ช่วงเวลาเจ็บปวดของแต่ละคนอาจผ่านพ้นไปได้ด้วยเหตุผลแตกต่างกัน แต่สำหรับน้องคนนี้ที่อยู่ในช่วงวัยรุ่น วัยที่ต้องใช้สติในการดำเนินชีวิตเป็นอย่างมาก  แต่เหตุการณ์ที่น้องเจอตั้งแต่เด็กบั่นทอน เกิดเป็นบาดแผลทางใจ ฝังลึกไม่อาจลบเลือนออกไปจากใจได้ ต้องแข็งแรงแค่ไหนถึงผ่านมาได้ขนาดนี้กับสิ่งที่เจอ

เมื่ออายุมากขึ้น ควาแก่ชราเริ่มา ร่างกายเริ่มเสื่อมถอยซึ่งรวมถึงปัญหาสุขภาพก็เพิ่มมากขึ้น มีส่วนในการทำให้คนสูงวัยมีอาการป่วยทางจิตเวชได้ อาการหรือภาวะอะไรบ้างที่ทำให้ป่วยทางจิตเวชได้ คนใกล้ชิดดูแลอย่างไร รายการ โรงหมอ

สมองเสื่อม เป็นโรคที่มักพบในผู้สูงอายุ เป็นภาวะความสามารถทางสติปัญญาลดลง ส่งผลให้คิดหรือจำความไม่ได้ ส่งผลให้มีอาการหลงลืม พฤติกรรมหรืออารมณ์เปลี่ยนไป ภาวะนี้เกิดได้จากหลายสาเหตุ โดย #อัลไซเมอร์ เป็นภาวะที่พบได้บ่อยที่สุด แม้ปัจจุบันสมองเสื่อมยังไม่ได้มีการสรุปสาเหตุที่แน่ชัดแต่สามารถชะลอการเสื่อมถอยของสมองได้ มีวิธีการใดบ้างที่ช่วยพัฒนาคุณภาพสมองให้กับคนสูงวัย รายการ โรงหมอ

อู๊ดอู๊ด เดินมาโรงเรียนแล้วนึกได้ว่าลืมของ ทำให้ต้องเดินกลับไปเอาหลายรอบ เลยมาโรงเรียนสาย หูยาวซึ่งไม่เคยลืมอะไรเลยบอกอู๊ดอู๊ดว่า ก่อนนอนให้เตรียมของที่จะใช้ในวันรุ่งขึ้นใส่กระเป๋าหรือวางรวมกันไว้ก่อน จะได้ไม่เผลอลืมอีก

ครูตาโตชวนเด็ก ๆ ทำส้มตำ เพื่อเป็นอาหารกลางวันที่โรงเรียน ซึ่งทุกคนได้รับมอบหมายให้เอาวัตถุดิบต่าง ๆ มาจากบ้าน อู๊ด ๆ อาสาเอามะละกอมาเอง แต่ดันเล่นโคลนเพลิน จนลืมไปเลยว่าต้องเตรียมมะละกอมาโรงเรียน แล้วแบบนี้เพื่อน ๆ จะได้กินส้มตำกันไหมละเนี่ย มาฟังเรื่องวุ่น ๆ กัน

วันนี้ตัวนุ่มรีบไปโรงเรียนมาก จนลืมกล่องข้าวที่แม่เตรียมไว้ให้ ตอนกลางวันตัวนุ่มเลยไม่มีข้าวกิน เพื่อน ๆ พยายามแบ่งของตัวเองให้กินด้วย แต่ตัวนุ่นไม่ยอมเพราะอยากกินของโปรดที่แม่เตรียมให้เท่านั้น แล้วแบบนี้เพื่อน ๆ จะทำยังไงดีละเนี่ย?
 

เรื่องระหว่างเส้น ตอน ประวัติศาสตร์ที่เล่าไม่ได้กับไม่ได้เล่า ขอนําเสนอการวิเคราะห์วรรณกรรมสัมพันธ์อย่างไรกับสังคมและการเมือง  จากเรื่องสั้นเรื่อง “เรื่องเล่าจากหนองเตย” ซึ่งรวมอยู่ในหนังสือรวมเรื่องสั้นชุด เราหลงลืมอะไรบางอย่าง ของวัชระ สัจจะสารสิน  เรื่องสั้นซีไรต์ปี 2551 และนวนิยายชื่อแปลก “เดฟั่น” ของศิริวร แก้วกาญจน์ นวนิยายซีไรต์ปี 2564, “แลไปข้างหน้า” ของศรีบูรพา 
.
วรรณกรรมการเมืองมักเล่าเรื่องประวัติศาสตร์ที่ไม่สามารถเล่าได้  หรือไม่ก็เล่าเรื่องราวทางการเมืองที่สังคมลืมเลือนไป เช่น เล่าเหตุการณ์หลัง 6 ตุลาคมที่ถูกลบเลือนไป โดยผ่านสัญลักษณ์ที่ซับซ้อน  หรือเดฟั่น เล่าเรื่องความรุนแรงทางการเมืองสมัยจอมพลสฤษดิ์ เป็นต้น 

ฟัง วัชระ สัจจะสารสิน เป็นนามปากกาของ "วัชระ เพชรพรหมศร" ผู้เขียนเรื่องสั้น “เรื่องเล่าจากหนองเตย” ได้อธิบายว่า ต้องการบอกอะไรผู้อ่าน 

และศิริวร แก้วกาญจน์  จิตรกร กวี ผู้เขียนนิยายเรื่อง เดฟั่น มาอธิบายขยายความถึงเรื่องอะไรที่เล่าไม่ได้ที่บอกว่า “เดฟั่น เป็นมากกว่าประวัติศาสตร์บาดแผล มันเป็นประวัติศาสตร์บาดทะยัก มันปวดร้าว มันร้าวราน บ่มความปวดร้าวที่มากกว่าบาดแผล